NGƯỜI TÀI CÓ NÊN LÀM VIỆC TẠI CÔNG TY GIA ĐÌNH TRỊ

Căn bệnh cố hữu của mô hình quản lý theo kiểu gia đình trị.

Ông sinh ra và lớn lên ở mảnh đất Thái Bình, nhập ngũ khi tuổi còn trẻ. Lấy vợ rồi vì một lý do nào đó ông dắt díu cả gia đình, cùng hàng xóm theo trào lưu làm kinh tế mới mà lên đất Yên Bái lập nghiệp. Hầu như cả làng vùng quê đó cũng chuyển đến nơi đây, xác định lập nghiệp lâu dài vì miền cố quê nghèo, đời khó đổi thay.
Rồi ông thành công nhờ sự chịu thương chịu khó, với sự dày dạn kinh nghiệm trong giao tế, cùng khả năng tác động vào lòng người, ông dần dần leo lên các chức vụ của chính quyền và trở thành Tấm gương tiêu biểu cho cả Tỉnh.
Năm lần bảy lượt thất bại, vỡ nợ trong cơn khủng hoảng kinh tế xã hội…Ông thấm đẫm cái đau khổ, trăn trở chịu đựng của bản thân mà chống chọi với thương trường. Ông vượt qua, các con ông lớn dần đến tuổi trưởng thành, rồi chúng đi Tây du học.
Đến ngày nọ ông hiểu rằng, mảnh đất này không còn là nơi ông có thể vùng vẫy, thỏa trí tang bồng, Ông quyết định vào Nam lập nghiệp.
Nay ông trở thành một đại gia đúng nghĩa, với khối tài sản kết xù….Nhưng…!
Đời có những cái “Nhưng”, cái mà ông hiểu ra vấn đề tồn tại của Doanh nghiệp nhưng không thể thay đổi được một sớm một chiều.
Năm lần bảy lượt ông không thể thuê cho Doanh nghiệp mình một CEO có tầm, tài vì người đến với DN ông cao lắm chỉ tồn tại không quá 5 tháng. Họ đã ra đi, tự nguyện.
Bao lần ông mời Nhà tư vấn, đào tạo nổi tiếng tại Việt nam hợp tác, nhưng khi họ điều tra thông tin về DN ông, ai cũng từ chối khéo.
Nhiều lần DN của ông phải hầu tòa vì vi phạm thể chế Hợp đồng Lao động, bị kiện và thua kiện. Tiền mất không đáng tiếc, tiếc là dưới con mắt nhiều người nay uy tín của DN ngày càng đi xuống.
Ông chẳng tin tưởng ai ngoài “người nhà” khi ông giao việc, những người mới vào làm đủ trình độ năng lực vì ông hết lòng phụng sự cho chính DN ông thì ông không lắng nghe sự chia sẻ của họ, ông đánh giá năng lực của họ khi mà ông chẳng “ dám” giao thực quyền cho họ. Hết người này đến người khác, đến rồi đi. Vì họ không tìm thấy cái “tâm” và sự “tin tưởng” nơi ông. Họ chán vì công sức xây dựng chiến lược, kế hoạch…tâm huyết của họ cũng đi vào “sọt rác”.
Doanh nghiệp của ông vẫn mở rộng quy mô, đầu tư thêm nhiều ngành nghề. May cho ông là tài chánh đầu tư của ông dồi dào do sự tích lũy, đồng thời những ngành kinh doanh ông đầu tư đang trong tình trạng “Hot” của thị trường, do vậy việc xây dựng thương hiệu cá nhân hoặc DN của ông theo chiều gío mà phất lên. Ông cũng chịu khó đầu tư cho cấp quản lý đi học các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ, tuy nhiên hiệu quả không đạt như ông mong muốn.
….
Vì sao? Câu trả lời đôi khi thật phũ phàng:
Ông xây dựng một bộ máy nhân sự lãnh đạo, quản lý chủ chốt 100% là “người nhà” của gia đình ông, bên vợ ông. Dù họ không hề có năng lực hay kiến thức, thậm chí sử dụng vi tính cũng không trơn tru; viết một email nội bộ, kế hoạch cũng không biết làm…nhưng ông vẫn đề bạt lên nắm các vị trí then chốt. Được cái là họ “Già tuổi lên Lão làng”, họ theo ông từ những ngày đầu lập nghiệp, ông không nỡ. Ông nhìn ra điều này và đã cử họ đi học các lớp nâng cao kiến thức trình độ, nhưng làm sao có thể nâng cấp một cỗ máy già nua, lỗi thời đến độ chây ỳ, khi chính những con người này không muốn thay đổi bản thân. Do ông, họ chi phối tòan bộ các quyết định của ông. Trước khi ông quyết định điều gì đó, ông luôn tham khảo ý kiến những người này, và nếu họ không có cùng quan điểm với người mới vào làm việc (là những người ông đưa vào để mục đích thay thế và chuyển đổi nhân sự, mô hình văn hóa DN…), thì ông sẽ bác ý kiến. Nhân tài do ông đem về, lần lượt ra đi.
Ông dùng hệ thống kiểm sóat chéo căn cứ vào các vị trí của” người nhà” để làm căn cứ, kiểm sóat họat động, đánh giá nhân sự, xây dựng triển khai họat động…nên nhiều khi thông tin đến tai ông không hòan tòan chính xác. Các vị trí này sau này khi bị phát hiện, khui ra việc tham ô, sách nhiễu, lừa dối khách hàng của họ…thì ông cũng “ không dám” đả động đến, vì hai chữ “ người nhà” mình cả. Và cứ thế tệ lạm quyền, tệ nạn tham ô, bòn rút, tham nhũng, sách nhiểu trà lan trong nội bộ, dù Văn hóa doanh nghiệp đã xác lập, vận hành…nhưng chỉ có giá trị áp dụng cho “ người dưng” mà thôi.
Ông đang gặp thời, ngành hàng DN ông kinh doanh đang “Hot”, lợi nhuận vẫn chảy đều vào túi ông mỗi ngày và quy mô của DN cũng đang mở rộng. Nhiều người quản lý ở đây cho rằng “ Doanh nghiệp này Nó vẫn chạy tốt đó thôi”, nhưng nếu một ngày không xa, khi nhu cầu thị trường thay đổi, đối thủ cạnh tranh ngày một mạnh lên, lấn lướt…thì chuyện gì sẽ xảy ra với doanh nghiệp ông? Và khi đó, ông có còn tin và dùng những con người “gia đình mình cả” đủ khả năng chống đỡ nổi cơn bão tràn qua?

Nhân tài là nguồn vốn, tài sản lớn nhất của doanh nghiệp. Đến khi nào chúng ta chưa chú trọng đầu tư, nhìn nhận ra vấn đề này để xác lập lại quan điểm, tư duy và áp dụng các biện pháp thu hút và gìn giữ những con người này, thì doanh nghiệp của bạn chắc chắn chỉ có thể ” Xây ngôi nhà trên ngọn cây” mà thôi.
Còn bạn, có có muốn làm việc ở những công ty như thế? đó là câu trả lời mà chỉ có chính bản thân bạn quyết định.